TIG — ARGON KAYNAĞI NEDİR ?

Argon kaynağı teknik literatürde TİG (tungsten inert gas) kaynağı diye geçer. Tungsten wolfram diye de bilinen bir metaldir. Çok yüksek sıcaklıklarda erimesi ile ünlüdür. Elektrot olarak tungsten elektrot kullanılır. inert gaz ise başka bir elementle bileşik oluşturmayan gazları kapsar. Argon kaynağında inert gas olarak argon gazı ve bazen azot gazı kullanıldığı için argon kaynağı diye isimlendirilir. Bu kaynak türünde kaynak arkının oluştuğu bölge argon gazı ile korunur ve bu gaz ortamında kaynak işlemi gerçekleşir. Özellikle çelik ve krom nikel alaşımlarında son derece başarılıdır.

Argon Kaynağının Üstünlükleri :
  • Normal bir elektrik kaynağında elektrot ile şase-kaynaklanan yüzey arasında hava bulunur. Elektrik akımı ile ergiyip şaseye doğru hareket eden erimiş elektrot parçaları (kaynak dikişini oluşturan parçalar) yüksek ısınında etkisi ile hava ile birleşip oksitlenir. Bu nedenle çok çapak oluşturur. Bu oksitlenme kaynak kalitesini düşürür. Argon kaynağında ise elektrot ve çevresine argon gazından bir koruma olduğu için oksitlenme olmaz. Bu nedenle argon kaynağı kaynaklanan metallerde paslanma olmadığı takdirde çapak oluşturmaz.
  • Dolgu malzemesinden bağımsızdır.
  • Normal elektrik kaynağında kaynak yapılan bölge ile kaynak alanını çevreleyen bölge arasında çok yüksek ısı farkı vardır. Bu ısı farkı kaynağa başlanması ile ani bir şekilde maksimum yaparken kaynak bitiminde hızla soğur. Bu yüksek ısıl farklılıklar ve değişimler metal üzerinde çeşitli yüzey gerilimleri oluşmasına neden olur. Bu durum hem kaynak bölgesinde hemde bizzat dikişte mukavemeti düşürür ,kılcal çatlaklara neden olur. Argon kaynağında kaynak alanına argon gazı verilmesi bir tür sera etkisine neden olarak metalin ani soğumasını önler ve termal gerilimleri atmasına yardım eder. Bu nedenle kaynaklanan metalin özellikleri kaynak ile daha az bozulur.
  • Elektrik kaynağında ısı en fazla 1600 dereceye kadar çıkarken argon kaynağında 3300 dereceye kadar yükselebilir. Bu nedenle elektrik kaynağının eritemeyeceği tungten gibi bir elektrot argon kaynağında kullanılabilirdir. Çok daha dayanıklı elektrotler daha sağlam dikiş sağlamaktadır.
  • Argon kaynağında azot gazınında kullanılması kaynak kalitesini dahada artırır. Özellikle borularda kullanıldığında dışarıdan çekilen kaynak borunun içinede nufuz ederek içtende kaynaklar.

Özetle argon kaynağı piyasanın en kaliteli kaynak türlerindendir. Sızdırmazlık özelliği çok yüksektir. Ancak son derece ustalık isteyen bir kaynak türüdür.

Argon Kaynağına Başlamadan Bilinmesi Gerekenler :

  • Argon kaynağından çıkan ışık elektrik kaynağı ve diğer pek çok kaynak türünden daha zararlıdır. Bu nedenle gözlerinizi çok iyi koruyun. Normal kaynak camlarının renk tonları vardır. Uygun tonda cam kullanın. Ellerinizi dahi kaynak ışığından korumanızı öneririz zira bu ışıma cilt kanserine neden olabilir. Gözlük olarak elektronik başlıklı gözlükleri kullanmanızda fayda var. Zaten kaynak yaparken iki elinizde dolu olacak ,yani gözlüğü tutamayacağınız için mecburen başlıklı bir gözlük gerekiyor. Elektronik gözlükler kaynağa başladığınızda devreye girer ve kaynağı kestiğiniz anda normal renksiz cam gibi görüntü verir. Elektronik gözlüğün açık olduğundan emin olun. Açık olduğunu anlamak için bir florasana bakmanız yeterli ,florasanın ışığını görmüyorsanız gözlük açıktır.
  • Argon kaynağı sağlık açısından diğer kaynak türlerinden daha zararlıdır. Kapalı alanda kaynak yapmamaya çalışın. Havalandırmaya çok önem verin. Kaynak gazını solumayın.
  • Argon kaynağı ustalık isteyen bir iştir. Sabırla el becerisi geliştirmeye çalışın. Beceremiyorum diye yılmayın.
  • Argon kaynağında argon tüpünün içeri alev alma riski yoktur (asetilen kaynağında olduğu gibi). Bu nedenle tüp tam bitene kadar kullanabilirsiniz.
  • Argon DC kaynağında + elektrot ucunun sivri olmasına dikkat edin. Kalem gibi sivri olmalıdır. Yoksa düzgün dikiş oluşturamayacağınız gibi elektrotu metale yapıştırırsınız. AC kaynakta ise yuvarlak uç iyidir.
  • Kaynaklanacak metellerin pas boya gibi yabancı maddelerden iyice temizleyin.
  • Aliminyum ,Magnezyum ve alaşımları AC ,diğer metaller ,çelik türleri DC akım ile kaynatılır.

Argon Kaynak Makinesi ve Kurulumu :

Tabancadan çıkacak gazın miktarı tabanca memesindeki delik çapına bağlıdır ancak yaklaşık olarak çelik türevlerinde 10-15 mpa, aliminyum alaşımlarında 5-10 mpa basınç iyidir. Basıncın ayarını gaz vanasından yaparsınız.

Akım bindirmesi (pals) yapıldığında kaynak dikişi biri diğeri üstüne binmiş puntalar şeklinde oluşur.

Elektrot Seçimi :

En sık tungsten elektrotlar kullanılır. 0,5-8 mm aralığında çaplarda üretilir. Sıklıkla 2.4 — 3.2mm elektrod seçilir.

Saf tungsten elektrodlar en çok aliminyum ve alaşımlarının AC kaynağında kullanılır.Yeşil işaretlidir.

Toryumlu tungsten elektrodlar çelik ve türevleri kaynağında seçilmelidir. Kırmızı işaretlidir.

Lantanyumlu tungsten elektrodlar her tür argon kaynağı için kullanılabilir. Mevi işaretlidir.

Dolgu Malzemesi Seçimi :

Tel seçerken http://www.askaynak.com.tr/urunler/tamir-bakim-kaynagi-(kobatek)/argon-(tig)-kaynak-telleri sitesi gibi çeşitli site ve kataloglardan kaynatacağınız malzemeye göre dolgu teli seçebilirsiniz.

Kaynak Yapımı :

Argon kaynağı daha önce oksijen kaynağı yapmış olanlara daha kolay gelecektir. İyi bir dikiş kesintisiz ve sürekli olmalıdır. Bunu sağlamak için evvela dolgu telini sürmeden, elektrotla kaynatacağınız yüzeyleri erime noktasına kadar iyice ısıtın. Isındıktan sonra dolgu telini sürün. Yeterince ısınmadan teli sürerseniz eriyen dolgu topaklanır ve tutmaz. Tel tam kuş gözü dediğimiz kaynak arkının merkezine gelmelidir ve kaynaklanacak yüzeye temas etmelidir. Tel sabit kalırken elektrod tabancasını hafif hafif yukarı aşağı hareket ettirerek yavaş yavaş ilerleyin. Dolgunun yüzeye iyice yayılmasını sağlarsınız (işin zor kısmı tamda burası).

Kaynak sırasında tabanca kaynak yüzeyine dik tutulmalı ve dolgu teli yüzeye en fazla 20 derece açı ile tam değmelidir. Gaz çıkışı ile ergiyen tel aynı hizada olmalıdır.

Gerisi komple tecrübe :)...

Kolay Gelsin.