Hidroforlar genelde yangın sistemleri ,su depoları gibi sürekli su sağlası gereken sistemlerde kullanılır. Tesisattaki su basıncı ayarlanan değerlerin altına düştüğünde hidrofor çalışmaya başlar ve su basıncı belirli bir değere ulaştığındada stop ederler. Sol resimde görülen hidrofor Alarko firmasına ait bir yangın söndürme hidroforu. Yangın söndürme tesisatı 8-10 Bar arası basınçta çalışır. Bu nedenle güçlü motorlara ihtiyaç duyar ve kanunen mutlaka yedekli motora-pompaya sahip olmalıdırlar.

Apartman su tesisatında ise genelde 3-5 bar basınç aralığında çalışır. 2. resimde görülen hidrofor apartmanlar içindir. Bünyesinde genleşme tankı (dengeleme tankıda denir) barındırır.

Genleşme tankı içerisinde kauçuktan imal bir diyafram -balon ve basınçlı hava bulundurur. Pompanın bastığı su ile kauçuk balon şişerek basınçlı suyu depolar. Bu sayede bir musluk açıldığında pompanın çalışması beklenmeden kauçuk balonda depolanmış basınç ile su basılır. Kauçuk balon — diyafram hem basınç dalgalanmalarını önler ,hemde sık kullanımda pompanın sürekli çalışmasının önüne geçer. Genleşme tankı sayesinde tesisatta sürekli istenilen basınçta su bulunması sağlanmış olunur. Genleşme tankının ne işe yaradığını ve nasıl çalıştığını anlattık.

Şimdi ilk kurulumda genleşme tankını nasıl seçeceğimize değinelim. Öncelikle genleşme tankınız ne kadar büyükse pompa ömrünüz o denli artar ve özellikle yoğun su kullanımlarında karşılaşılan basınç düşme sorunu o denli düşer. Biz optimal bir seçim üzerinde duracağız ancak imkanınız varsa daha büyük bir tank seçmenizi öneririz.

Genleşme tankı yada diğer adıyla dengeleme tankı nominal -ortalama hacimi aşağıdaki formul ile hesaplanır.

VN ≥ 0,33 x Qmaks x ( Hüst + 1 ) / ( ( Hüst – Halt ) x S )

VN         : Tankın nominal hacmi (litre). Bu değerden büyük tank seçmenizde fayda var.

Duruk şartelinize sorun varsa hidroforunuz devreye girmeyebilir ,devreden çıkmayabilir yada düzensiz çalışabilir. Şebekede yeterli basınçta su olduğu halde hidroforunuz devreye giriyorsa durug şalteriniz bozulmuş yada ayarı kaçmış demektir.

Duruk Şalter ile Hidrofor Basınç Ayarı :

Hemen yandaki tipte bir duruk şalteriniz varsa işiniz çok kolay. Yandaki ibrelerden ilki Halt yani hidroforun devreye gireceği basıncı (apartmanlar ve müstekil evleri için 3 Bar) ,ikinci ibre ise Hüst yani hidroforun devreden çıkacağı basıncı (apartman ve dairelerde 5 bar ,yangın söndürme tesisatında 10 Bar) ifade eder. Yani bir apartmanımız varsa yada müstakil evimiz birinci ibreyi 3 Bar a ,ikinci ibreyi 5 Bara getirdiğimiz takdirde hidrofor sayesinde tesisattaki su basıncı 3 ila 5 Bar arasında kalacaktır.

Eğer şalterimiz yukarıdaki ilk resimdede gösterildiği gibi (ilk resimde mor daireye alınmış kısım ve üstten üçüncü resimde gösterilen parça- drug şalterinden çıkan kablolar hidrofor elektrik panosuna gider.Kabloları takip ederekte şalteri bulabilirsiniz. Ya tesisat borularının üzerinde yada nadiren hidrofor genleşme tankı üzerindedir.) ise ayar biraz daha zahmetlidir. Siyah parçanın kapağı açılır ve hemen yanda görülenin benzeri bir manzara görülür. Kablo bağlantıları dışında birisi yaylı diğeri yivli iki vida görülür. Yaylı vida Halt yani alt basınç değerini ,diğeri Hüst yani üst basınç değerini ayarlamada kullanılır. Halt ve Hüst değerlerini biri birine çok yakın tutarsanız hidrofor çalışırken şalteri sürekli attırabilir. En az 2 bar basınç farkı olması tavsiye edilir.

Ayarı yapmak için tesisatta şehir şebekesini kesin ve basıncın ayarlamak istediğiniz değere kadar düşmesini bekleyin. Basıncı hidrofor üzerindeki manometreden okuyabilirsiniz. Örneğin 3 Barda devreye girmesini istiyorsunuz. Bir musluğu açıp basınç 3 Bara düşene dek bekleyin. 3 Bara indiğinde ise musluğu kapattırın ve Halt vidasını yavaşça sıkarak yada gevşeterek hidroforu çalıştırın. Hidrofor çalıştığında sıkma yada gevşetmeyi bırakın. Halt ı ayarlamış olduk. Hüst içinse diğer vidayı kullanacağız.

Şehir şebekesini açın. Basınç 5 Bara çıkacaktır. Bu halde hidroforunuz çalışmaz çünkü Haltı 3 bara ayarlamıştık. Şimdi Hüst vidasını bir kontrol kalemi ile (aman dikkat elektriğe kapılmayın. Plastik kaplı bir tornavida yada kontrol kalemi kullanın .Elinizi kablolara değdirmeyin) sıkarak yada gevşeterek hidroforun çalışacağı noktaya kadar getirin. Hidroforun çalışması ile basınç 5 barın üzerine çıkacaktır. Vidayı biraz daha sıkarsanız basıncın 5 barın altına ayarlanmasını sağlamış olursunuz. Şehir şebekesinde su varken hidrofor çalışmamalıdır. Şehir şebekesini kapatıp bir musluk açarak basıncı düşürün ve hidroforun devreye girmesini sağlayın ve kaç barda stop edeceğini kontrol edin. İstediğiniz değerde durmuyorsa biraz daha sıkarak yada gevşeterek 4,5-5 Barda stop etmesini sağlayın.

NOTLAR :

1. Çoğu duruk şalterinin üzerinde bir şalter daha vardır. Düğmesine bastığınızda motoru çalıştırır. Çektiğinizde stop eder. Bu şalter meme yapar yada yanarsa hidroforunuz düzensiz çalışır. Bir çalışıp bir stop etme gibi düzensizliklere neden olabilir.

2. Yeni durug şalteri almaya karar verirseniz eski şalterinizin tesisata bağlandığı ağızının ölçüsüne ve kaç fazlı olduğuna dikkat edin. Mono faze(iki kablo ile bağlantı sağlanır) ve trifaze (üç kablo ile bağlantı sağlanır) tipleri vardır. Keza 1/4" ,1/2" ,3/4" ..vs çaplarında ağızları olan tipleri vardır.

Kolay Gelsin.