dig dig

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KABLO ÇEŞİTLERİ ve ÖZELLİKLERİ :

Kablolar; TS (Türk standartları), VDE (Alman standartları), IEC (İnternational Electrical Comission), BS (British Standart) sembollerine göre sınıflandırılmaktadır. Türk standartlarında bir kablo kullanım alanına göre bir harf alır ,N kablosu ,Y kablosu gibi. Daha sonra bu kablonun içeriğini belirten harf ve rakamlar ile devam eder. Örneğin NYY ,YVV gibi. Sık kullanılan belli başlı kablo tiplerini birlikte inceleyeceğiz.

N Kabloları (TS):
Sabit olarak sıva üstü ve sıva altında kullanılır. Normal ve hafif işletme şartlarında çalışan elektrik tesislerinde kullanılır.

1-Bir veya çok telli bakır iletken
2-Protodur yalıtkan
3-Dolgu
4-Protodur manto (kılıf)

Bir veya çok telli, bakır iletkenli, bir veya çok damarlı protodur (PVC bazlı özel bir termoplastik ) yalıtkanlı, protodur dış kılıflı antigron alçak gerilim kablosudur. Toprak altına döşenmez. Çeşitli kesitte ve damarlı yapılmaktadır, 1,5- 2,5- 4- 6-10- 16 mm² kesitlerinde ve 2,3,4 damarlı standart üretilir.

Y Kabloları (TS) :
Enerji, şebeke ve aydınlatma, kumanda (enerji santrallarının vb.) kablosu olarak hariçte, kablo kanallarında, toprak altında özel olarak imal edildiği takdirde tatlı ve tuzlu suda kullanılır. Sabit tesislerde kullanılan ve ağır işletme koşullarına dayanıklı kablodur.

YE3SV Kablo

1-Bakır iletken
2-Yarı iletken tabaka
3-Protothen-x yalıtkan
4-Yarı iletken krep kağıdı
5-Bakır tellerden ekran
6-Koruma bantı
7-Protodur dış kılıf

Çok telli, bakır iletkenli, dielektrik kayıpları çok küçük Protothen-x (Saf polietilenin çeşitli yöntemler uygulanarak, mekanik özellikleri geliştirilmiş termoset yalıtkan ) yalıtkanlıdır. Özel iç ve dış yarı iletken tabakalı, yüksek kısa devre akımlarına karşı uygun kesitte ve özel olarak takviye edilmiş bakır ekranlı, protodur dış kılıflı, bir damarlı orta gerilim enerji kablolarıdır
(E3-Çapraz bağlı polietilen, S-Siper, V-PVC termo plastik yalıtkan veya kılıf).

YSLTK-JZ (VDE) Kablo

1-Taşıyıcı eleman
2-Lastik kılıf
3-Protodur yalıtkanlı numaralı
damarlar
4-Ayırıcı
5-Tekstil örgü
6-Soğuğa dayanıklı protodur dış kılıf

İnce çok telli bakır iletkenli, protodur yalıtkanlı, damarları numaralı, üzeri lastik kılıflı taşıyıcı elemanlı, kuru, buharlı ve ıslak yerlerde asansör, vinç ve yürüyen bant tesislerinde kullanılan kablolardır. Standart kesitleri 1 mm² x (7, 12, 18, 24, 30 damarlı) olarak yapılmaktadır.

H Kabloları :

Kapalı ve kuru yerlerde, sabit tesislerde ve hareketli cihaz bağlantılarında, sıva altı ve sıva üstünde kullanılır.

HO5V-U kablo

1-Bir telli bakır iletken
2-Protodur yalıtkan

Kapalı ve kuru yerlerde, sabit tesislerde, dağıtım tablolarındaki irtibatlarda, sıva altı ve sıva üstünde boru içinde, kroşeler üzerinde kullanılan bir damarlı kablodur. Standart kesitleri 0,5- 0,75- 1 mm²dir. Müsaade edilen işletme sıcaklığı 70ºC'dir (Harflerin anlamları; H- Harmonize tip, 05- 300 ile 500 Volt gerilim, V- PVC yalıtkan, U- Tek telli).

H03VV-F  — Eski TS sembolü FVV Kablo

1-İnce çok telli bakır iletken
2-Protodur yalıtkan
3-Protodur dış kılıf

Mekanik zorlamaların az olduğu kapalı ve kuru yerlerde, hareketli irtibat kablosu olarak kullanılır. İnce çok telli bakır iletkenli çok damarlı, protodur yalıtkanlı, protodur dış kılıflı, fleksibl kablolardır. Standart kesitleri 0,50 mm² x (2 ,3 veya, 4 damarlı )- 0,75 mm² x (2 , 3 veya, 4 damarlı ) olarak yapılmaktadır (H- Harmonize tip, 03- 300 volt gerilim, V- Pvc yalıtkan, F- Fleksibl ince çok telli ).

H05RR- F Kablo

1-Kalaylı iletken
2-Kauçuk izolasyon
3-Kauçuk kılıf

Kalaylı, ince çok telli, bakır iletkenli lastik yalıtkanlı, çok damarlı, lastik dış kılıflı endüstriyel tip kablolardır. Rutubetli yerlerde, su ısıtıcıları, elektrik ocakları, el matkapları ve elektrikli el lambaları gibi taşınabilir atölye cihazlarında, mekanik etkilerin az olduğu yerlerde kullanılır. Standart kesitleri 0,75- 1- 1,5- 2,5- 4 mm² x (2, 3 veya 4 damarlı) olarak yapılır (H- Harmonize tip, 05- 300/500 V gerilim, R-Çok telli, F-Fleksibl ince çok telli ).

H05VV5-F Kablo

İnce çok telli, bakır iletkenli, protodur yalıtkanlı, damarları numara baskılı, flexibl
kontrol, ölçü ve kumanda kablolarıdır. Mekanik zorlamaların bulunmadığı yerlerde, kontrol cihazlarında, bilgisayar sistemlerinde kullanılır. Standart kesitleri 0,75 mm² x çeşitli damar sayılarında yapılır.

Diğer Kablo Tipleri :

Alpek Kablolar:  Alpek tipi hava hattı kablolarında, plastik yalıtkanlı alüminyum faz iletkenleri çıplak nötr iletkeni etrafında bükülerek sarılmıştır. Askı teli bütün yükü ve gerilmeleri taşır. Alçak gerilim hatlarında kullanılır.
Sıcaklığa dayanıklı kablolar:  Yüksek ortam sıcaklığının bulunduğu kuru yerlerde kullanılır.Aydınlatma elemanlarının ve cihazlarının bağlantılarında, şalt cihazlarının bağlantılarında, panoların iç bağlantılarında, 180- 250 ºC sıcaklıkta kullanılabilir.
Haberleşme kabloları:  Plastik izoleli ve kılıflı, yer altı-kanal- askı telli havaî, dış ve iç tesisatta kullanılır. Dielektrik kayıpları çok azdır.

Koaksiyel kablo:  Anten kablosu olarak kullanılmaktadır. Empedansı 75 Ω, kablonun ortasında üzeri yalıtılmış ve canlı uç olarak anılan bir iletken bulunur.
Yalıtkanın üzerinde ise hasır şeklinde örülmüş metal siper vardır.

 
Fiber optik kablo: Cam fiberden yapılmıştır, ışık aktarımı yapılmaktadır, aktarılan ışık dönüştürücü vasıtasıyla tekrar elektrik sinyaline çevrilir, elektromanyetik alanlardan etkilenmez.

 

Kaynak : MEB dökümanlarından derlenerek düzenlenmiştir.