Lastiklerde Diş Desenleri ve Yanaklar :
Diş desenine bakarak bir lastiğin ne amaçla üretildiğini anlayabilirsiniz. Bu sizin kullanım alışkanlıklarınız ve koşullarınız için önemli olacaktır. İstanbul şehir içi trafiğinde araç kullanan bir kişi ile anadolu kırsalında araç kullanan bir kişinin lastik ihtiyaçları farklı olacaktır. Bu yazıda aracınızı kullandığınız bölgelere göre diş deseni seçiminizde size fikir vermeye çalışacağız.
Dişler arası mesafe ; Lastik dişleri arası mesafenin artması aracın çamurlu balçıklı alanlarlarda daha iyi yol tutuşunu sağlarken beraberinde yüksek hızlarda ses sorununu getirir. Düşük diş arası mesafe lastiğin asfalt — otoban için tasarlandığı izlenimi verir.
Dişler arası kanallar ; Lastik yönüne paralel ve dikine kanallar yağmur sularını yönlendirmede oldukça önemlidir, paralel kanallar ıslak zeminde suyun -balçığın lastiğin yol temasını kesmeden direne edilmesine yardım ederken ,dikine kanallar dişler arasında kalan suyu yönlendirecektir. Bu kanallar uygun değilse özellikle yüksek hızlarda ıslak zeminde araç asfaltı tutamayıp su üzerinde seken bir taş misali suyun üzerine çıkacak ve asfalt ile teması kesecektir. Bu son derece tehlikeli bir durumdur. Bu kanalların büyüklüğü aracın yağmurlu havalarda ve ıslak zeminde yol tutuşunu artırırken kuru zeminlerde sürtünme yüzey alanından ötürü dezavantaja dönüşecektir. Karadeniz gibi yağmuru bol bölgelerde geniş ve sık kanallı lastikler almaya çalışın. Özelliklede lastiğe paralel kanallara dikkat edin.
Vakumlar ;Lastik dişleri üzerinde açılmış ince yarıklar şeklindedir. Özellikle kışlık lastiklerde bulunur. Aracın ağırlığı ile ezilen diş üzerindeki yarık açılır ve vakum etkisi yaratarak daha iyi yol tutuşu sağlar. Vakumlu lastikler yol tutuşu yüksek lastiklerdir ancak yakıtınızı bir miktar artırması beklenir.
Bir lastiğin yanağının ince olması sürüşte konfor sağlarken çukur — kaldırıma çıkma gibi durumlarda baloncuk yapmaya veya yarılmaya meyilli olması demektir. Kalın yanak ise bu gibi durumlarda dayanıklılık getirirken sürüşte kasisleri fazla hissettirme gibi konforu düşüren etkiler göstermektedir. Yanak tamamen dayanıklılık — konfor tercihi meselesidir.
Lastik Seçerken Önerilerimiz :
Kışlık lastiklerin araca çok yaktırdığı doğrudur ancak hava sıcaklığı 7 derecenin altına indiğinde yol tutuşu ve fren mesafesinde tartışmasız üstünlüğü vardır. Kışları sert geçen bölgelerde kesinlikle tavsiyemizdir. Buzlanma ve don olayları sık oluyorsa vakumlu kış lastiklerine öncelik vermeniz mantıklı olacaktır.
Kış lastiklerinde genellikle dişler arası mesafe fazladır. Eğer yaşadığınız bölgede kar fazla görülmüyorsa diş arası kısa lastik tavsiyemiz olur zira yüksek diş arası ses sorununu beraber getirmektedir.
Dört mevsim denilen lastiklere soğuk havalarda kesinlikle güvenmeyin.
Kışlık lastikleri hava sıcaklığı arttığında değiştirin. Kış lastikleri yapısındaki silikon nedeni ile yazın fazlaca yumuşayarak hem çabucak aşınacak hemde yol tutuşunuzu düşürecektir. Fren mesafenizi artıracaktır.
Yağmuru çamuru bol bölgelerde dört mevsim denilen lastikler tavsiyemizdir.
Kışlık lastiklerin 2 yıl içerisinde yapısındaki kimyasallar bozulur ve sertleşir. Kışlık lastiklerde özellikle lastiğin imalat tarihine bakın. Aynı durum yazlık lastikler içinde geçerlidir. Lastikler hiç kullanılmasa bile zamanla sertleşmektedir.
Yakıt ekonomisi açısından en uygun lastikler yaz lastikleridir ,yaz lastiklerindende performans lastiği ismi ile satılan lastiklerdir.
Aracınız her ne kadar kaliteli olursa olsun yol ile temasını lastiği sağlar. Bu nedenle özellikle kış mevsimlerinde ABS sisteminden çok lastiğinize güvenmelisiniz. Lastiğiniz yolu tutmazsa hiç bir fren sistemi aracınızı durduramaz.
Aracınızda "iki lastiği değiştiririm yeter" diye düşünmeyin. Bu son derece tehlikeli bir durumdur. Eğer mecbursanız yeni lastikleri KESİNLİKLE ÖNE TAKMAYIN. Pek çok kişi aracım yokuşta iyi çeksin diye yeni lastikleri öne takar. Oysa esas mesele yokuşa çıkabilmek değil ,yokuş aşağı durabilmektir. Ön lastikleri yeni ,arka lastikleri eski bir araçta frene bastığınızda aracınızın önü rahatlıkla dururken arka tarafı durmakta zorlanacak ve savuracaktır. Bu durum özellikle virajlarda tehlikelidir. Önden çekişli bir araçta gaz pedalını kullanarak aracın ön tarafını nispeten rahat kontrol edebilirsiniz ,oysa arka tarafı tamamen kontrol dışı kalacaktır. Bu nedenle arka lastiklere öncelik verin. YOKUŞ AŞAĞI DURAMAMAKTANSA YOKUŞU ÇIKAMAMAK DAHA İYİDİR.
Nadirende olsa lastiklerde imalat hataları olabilmektedir. Özellikle günümüz tubeless lastiklerinin içinde çelik teller ve şeritler bulunmaktadır. Bu tellerin kopuk olması halinde dışarıdan hiçbir belirti görülmezken lastiğin kullanımında balans tutmama ,direksiyonda titreme gibi sıkıntılara neden olabilmektedir.
Lastik İmalat Tarihi ve Lastik Üzerindeki Simgeler :
 Lastiğinizin üzerinde lastiğinizin ebatları 3 kısımdan oluşan bir sayı dizisi ile gösterilir.
Bir Örnek üzerinde açıklayalım : Lastiğin ebatları 170/60R15 olsun.
Burada 170 iki dış yanak arası mm cinsinden lastik genişliğidir.
60 lastik genişliğinin yanak yüksekliğine yüzde cinsinden oranıdır. Bu rakam arttıkça yanak yüksekliği artacaktır.
R15 — Radyal-15 inç cant çapını bildirir.
Lastik ebatlarınızın hemen ilerisinde lastiğinizin hız ve yük endeksleri yer alır. T62 Gibi bir harf ve rakamdan oluşan dizedir. Harf hız endeksi ,rakamsa yük endeksidir. Bu dize sayesinde lastik ile en fazla hangi hızda güvenli sürüş yapabileceğinizi ve hangi yükü taşıyabileceğinizi öğrenirsiniz. Aşağıdaki listeden yük ve hız endekslerinin değerleri verilmiştir.
Ayrıca oval bir çerçeve içerisinde 4 rakamdan olşan bir dizi vardır. Bu dizi lastiğinizin üretim tarihidir. Örneğin 3011 dizesinin anlamı ;2011 yılının 30. haftasında üretildiğini gösterir.
Kolay Gelsin.
|
